افشای دورویی غرب در برخورد با پرونده حقوق بشری عربستان

به گزارش راهبرد معاصر؛  کشورهای غربی در تلاش برای بهبود وجهه «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی و معرفی او به‌عنوان یک اصلاح‌طلب اجتماعی در زمینه حقوق زنان هستند و با این اقدام تنها خود را فریب می‌دهند.

روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی نوشت که محمد بن سلمان با وجود انجام جنایت‌های بزرگی مانند قتل «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار منتقد سعودی، جنگ یمن و سرکوب‌ صدها نفر شاهزادگان، فعالان، روحانیون و افراد مختلف از تبلیغات و تلاش کشورهای غربی برای بهبود وجهه وی لذت می‌برد.

اخیراً محمد بن سلمان نسبت به گذشته تا حدودی از انزوا خارج شده است تا جایی که اخیراً با «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا دیدار کرد، شخصی که وعده داده بود عربستان را منزوی کند و به پرونده حقوق بشری این کشور رسیدگی کند، همچنین وی به کشورهایی از جمله یونان و فرانسه سفر و در آنجا با رهبران آن‌ها دیدار و گفت‌وگو کرد.

مقامات کشورهای غربی به قتل هولناک جمال خاشقجی و جنگ یمن اشاره می‌کنند اما حل بحران انرژی باعث شد آن‌ها از این انتقاد عجولانه خود بگذرند، با توجه به اینکه جنگ روسیه و اوکراین بر بازارهای جهانی انرژی تأثیر گذاشت و کشورهای اروپایی را با بحران انرژی مواجه کرد.

همگی می‌دانند که محمد بن سلمان رقبای خود، روحانیون، مخالفان و منتقدان را سرکوب کرد و با وعده اسلام «میانه‌رو» مهمانی‌ها و جشن‌های مختلط برگزار کرد و در بسیاری رسانه‌ها شنیده شد که وی به زنان اجازه رانندگی و برخی آزادی‌ها را داد.

با این حال بررسی‌ها و شواهد نشان می‌دهد که زنان سعودی به‌خلاف آنچه مقامات عربستان ادعا می‌کنند، آزادی ندارند، همان‌طور که زنان و مردان در این کشور به‌دلیل ابراز عقیده خود به‌عنوان تروریست معرفی و محاکمه می‌شوند، نمونه این امر در هفته گذشته رخ داد که مقامات سعودی «سلمی الشهاب» فعال زن شیعه سعودی را به‌دلیل ابراز عقیده خود و حمایت از فعالان، به 34 سال حبس و ممنوعیت از سفر محکوم کردند.

سلمی الشهاب که مقیم انگلستان است، سال گذشته در سفری به کشورش عربستان بازداشت شد. وی مادر دو دختر است که علاوه بر درخواست مکرر خود برای آزادی بازداشت‌شدگان آزادی بیان، پیوسته در خصوص مسئله فلسطین و حقوق زنان در عربستان سعودی در صفحه توئیتر خود می‌نوشت. دادستانی عمومی او را به چندین اتهام از جمله «تضعیف امنیت جامعه و ثبات کشور»، «ایجاد فتنه»، «انتشار شایعات نادرست و مخرب» در توییتر متهم کرد.

بر اساس گزارش سازمان‌های حقوق بشری حکم سلمی الشهاب طولانی‌ترین حکم در لیست مدافعان حقوق زنان در عربستان است.

در عربستان زندگی زنان همچنان محدود است. درست است که محمد بن سلمان ممنوعیت رانندگی برای زنان و قانون سرپرستی زن توسط مردان را لغو کرد و نقش پلیس‌های مذهبی را در جامعه کاهش داد، اما این سؤال اینجا مطرح می‌شود؛ چه‌کسی از این اقدامات نفع می‌برد؟

اصلاحات اخیر به این معناست که اگر زنی در خانواده‌ای فاقد تفکر آزاد زندگی کند، هیچ راه‌حلی وجود ندارد و دولت در این زمینه دخالت نخواهد کرد، مثلاً اگر همسر یا پدر زن فکر می‌کند که او نباید گواهینامه رانندگی بگیرد، زن موظف به اطاعت از دستورات قیم خانواده است.

ایالات متحده و کشورهای غربی هرگز به‌دنبال راه‌حلی مؤثر برای حمایت از حقوق بشر در خارج از کشور به‌ویژه عربستان نبوده اند، حتی دولت‌های متوالی آمریکا در مورد موضوعاتی مانند سرکوب فعالان سیاسی، انتخابات و شاید مهم‌تر از همه، حقوق زنان سخن گفته‌اند، اما تمامی این‌ها اقداماتی ریاکارانه‌ بوده است که در مواجهه با اولویت‌های امنیتی یا اقتصادی ناپدید می‌شود.

زنان در عربستان سعودی مدت‌هاست که شهروندان درجه‌دوم به حساب می‌آیند که این امر کانون انتقاد جوامع و محافل مختلف بوده است. به‌نظر می‌رسد محمد بن سلمان مشتاق ریشه‌کن کردن این انتقاد‌ها است و می‌خواهد که در جوامع بین‌المللی به‌عنوان فردی اصلاح‌طلب معرفی شود.

زمانی که عربستان ممنوعیت رانندگی برای زنان را لغو کرد، در همان زمان زنانی که از حقوق زنان در جامعه عربستان دفاع کرده بودند، بازداشت شدند و تحت شکنجه قرار گرفتند. همان‌طور که خانواده «لجین الهذلول» فعال برجسته حقوق بشر سعودی اعلام کردند که لجین الهذلول در زمان بازداشت تحت شکنجه و آزار جنسی قرار گرفته است.

بسیاری از بازرسان حقوق بشری اعلام کردند که زنان بازداشت‌شده سعودی تحت شکنجه و بدرفتاری قرار گرفتند، علاوه بر بازداشت‌شدگان، خانواده آن‌ها نیز ممنوع السفر شدند.

این امر تناقض آشکار در سیاست‌های محمد بن سلمان را نشان می‌دهد که این شاهزاده جوان در عین حال، می‌خواهد از کارت قدرت بخشیدن به زنان استفاده کند و وجهه خود را در جوامع بین‌المللی بهبود بخشد حال آنکه واقعیت چیز دیگری است. داستان لجین الهذلول که سال گذشته آزاد شد، تناقض دیگری را در خصوص تلاش عربستان سعودی برای برابری زنان با مردان در جامعه نشان می‌دهد.

عربستان سعودی برای اولین بار در سال 2019، شاهزاده «ریما بنت بندر بن سلطان» را به‌عنوان نخستین سفیر زن به واشنگتن فرستاد، همچنین پادشاه عربستان «آمال بنت یحیی المعلمی» را به‌عنوان سفیر این کشور در نروژ تعیین کرد. آمال المعلمی با لجین الهذلول ملاقات کرد. بر اساس گزارشی که دموکراسی برای جهان عرب اکنون اعلام کرد، لجین الهذلول به امل المعلمی اعلام کرد که او در حین بازداشت مورد شوک الکتریکی، تجاوز جنسی و تهدید به مرگ قرار گرفته و درخواست حمایت کرده است، اما المعلمی که نقش مهمی در زمینه دفاع از نقش زنان در جامعه سعودی داشت، متهم به «پنهان کردن » شکایت این فعال سعودی شد و نتوانست تحقیق و اقدامی انجام دهد.

با روی کار آمدن محمد بن سلمان و نمایش‌های حقوق بشری وی و اجازه به زنان عربستان برای رانندگی، تصور می‌شد که فشار بر فعالان زن عربستانی کاهش یابد اما به‌خلاف این تصور، حکومت سعودی در مرحله بعدی برای جلوگیری از افزایش مطالبات زنان، اقدام به بازداشت شماری از مدافعان حقوق بشر کرد.

سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی اعلام کرد که فعالان حقوق زن در عربستان سعودی مورد تجاوز، شکنجه با شوک الکتریکی و تازیانه بسیار سخت که از طاقت آنها خارج است قرار می‌گیرند.

مقامات سعودی ادعا می‌کنند که به‌دنبال اصلاحات اجتماعی برای زنان هستند. از زمان آغاز ولیعهدی محمد بن سلمان سرکوب مخالفان، فعالان حقوق بشر و روحانیون تشدید شد. از سال 2018 فعالان زن سعودی نیز طعم تلخ سرکوب‌های سیاسی را چشیده‌اند.

هیچ یک از اقشار جامعه سعودی نمی‌توانند از کمپین بازداشت و سایر مجازات‌های رژیم آل‌سعود تحت حکمرانی ملک سلمان و پسرش در امان باشند و شنیدن اخبار مربوط به نقض حقوق بشر در عربستان تبدیل به یک سریال تکراری شده است، به‌ویژه اینکه مقامات عربستان بسترسازی‌های لازم جهت جاسوسی از مخالفان در داخل و خارج کشور را به‌روش‌های مختلف از جمله در فضای مجازی فراهم کرده‌اند./ تسنیم